BOLIVYA
PARA KULLANIMI=
Kredi karti kullanimi yaygin. 2 odeme seçeneği sunuyor. Bolivya pezosu seçeneği usd seçeneğine gore daha iyi kur veriyor. Hatta disarida para bozdurma kurunuzdan bile daha iyi.
Bu sebeple ilk odeme seçeneği kredi karti ile pezo cinsinden olmali.
Kucuk harcamalar için nakit gerekli. Havaalani sehir taksi için 30 usd yeterli. 100-200 usd gibi sehirde bozdurmak mantikli olur. Bircok yerde usd aliyorlar ama ozellikle deforme olmuş banknotlari bahane ederek kuru dusuk tutmaya calisiyorlar.
Ulkede ki güvenlik riskide gozonunde bulundurulunca yüksek miktarda nakit bulundurmak mantikli değil.
Sokaktan cevirdiginiz taksiler yada saticilar sahte paraustu verebilirler. Ozellikle banknot yeniyse dikkat edilmeli.
MEVSIM=
Yagmurlu ve kuru sezonlar var. Mayis ve ekim arasi yağmursuz donem olarak turistik mevsim. Bu donemde yuksek rakim ve kara iklimi sebebiyle geceleri -4 olan sicaklik oglen saatlerinde 30C olabiliyor. Adapte olana kadar giysi tercihi acisindan zorluyor. Pratik olarak 10 ile 17 00 arasi tshirtle dolaşmak mumkun. Gunes yokken kazak yada ceket kesin gerekli.
Hafif bir usutmeyi atlatmaniz zor olabilir. Zaten rakim sebebiyle oksijen eksikliği mevcut ve cabuk yorulunuyor. Ustune ustluk birde hafifte olsa usutmenin verdiği rahatsizliga gerek yok.
Uyuni tuz golune foto için gidecekler acisindan yağmurlu mevsim tercih edilebilir. Bu donemde tuz üzerindeki su birikintileri gogun aynasi gibi oluyor.
GUNES=
Ekvator a yakin olmasi sebebiyle ultraviyole cok kuvvetli. Yüksek rakimli olmasi sebebiyle hava serin ve bu aldatıyor. Ultraviyolenin bulutlardan geçebildiğini de unutmayalım. Yani hava yağmurlu bile olsa, ozellikle yuz için gunes kremi kullanmakta fayda var.
GUVENLIK=
Hemen hemen tum orta ve güney Amerika ülkelerinde olduğu gibi güvenli ve guvensiz bölgeler var. Guvenli bölgelerin disina cikmadan, hava karardıktan sonra bos sokakalarda dolasmadan, kanunsuz eğlencelere bulaşmadan normal olarak gezilebilir.
Taksilerin otel yada bulundugunuz mekan tarafından cagrilmasi, sokaktan, ozellikle kacak taksi kullanilmamasi önemli.
Ustunuzde degerli taki, saat vs olmamasi, cok dikkat çekici sekilde giyinilmemesi hedef olma ihtimalinizi azaltir.
Otelinize yerleştikten sonra pasaport ve nakit para kasaya kitlenerek, yaniniza 50-100 usd gibi kucuk bir rakam alinarak gezilmeli. Gunduz güvenli bölgelerde cok cok zayif bir ihtimal olmakla beraber, bicak yada silahli gaspa maruz kalirsaniz, hemen cikarin verin. Hic risk almayin.
ISPANYOLCA=
La paz disinda, otellerin resepsiyonu bile İngilizce bilmeyebiliyor. Bilgisayar ekranindan tercüme programlari ile yazıyorlar söyleyeceklerini yada sorunuzdan anladiklari kadar cevaplarini. Bu sebeple gitmeden once İspanyolca olarak fiati anlamak icin sayilari ve yiyecek, içecekleri öğrenmek cok yardimci olacaktır.
KOKAIN=
Bilimsel olarak kanitlanmamis olmasina rağmen, kokain cayinin yüksek rakimin sebep olduğu yorgunluk, basagrisi, basdonmesi ve mide bulantisi gibi belirtileri engellediği söyleniyor. Bu sebeple bölge halkinda kokain cayi içme geleneği var ve her firsatta içiyorlar. Otellerde ücretsiz koka cayi alabileceğiniz cay koseleri oluşturulmuş. Turistlerde deniyorlar.
Bolivya ve Peru da bulunduğum sirada ben de her firsatta içtim. Ancak etkili yada değil diyemeyeceğim, karsilastirma firsatim olmadigi için.
Kokain yapraklari markette bile satiliyor. Ancak bu yapraklar sadece peru ve bolivyada yasal. Diger ülkelere geçince durum değişiyor. Bu sebeple satin alip ülkeye getirmeye kalkmak ciddi problemlere sebep olabilir.
Ayrica kokain cayi içilmesiyle kana karisan az miktarda etken madde idrar testlerinde kullanim birakildiktan sonra 1 hafta kadar daha + cikacaktir. Ulkeye donunce bu tarz bir teste girilicekse, durum dikkate alinmalidir.
EFOR=
Yuksek rakim sebebiyle havadaki oksijen yoğunluğu az olduğundan çabucak yorulup nefes nefese kalmamak adina yavaş hareket etmeyi tercih etmek gerekiyor. Bu sebeple efor gerektiren programlariniza normalden daha fazla sure planlamalisiniz.
Akciğer rahatsizligi olanlar etkilenip, oksijen desteğine ihtiyaç duyabilirler. Ancak ben oksijen tüpleriyle dolasan hiçbir turist görmedim. Merdiven yada tepe tirmanislari yoksa belirgin bir problem olmuyor.
Oksijen azligi, gece gunduz isi farklari ve uzun yolculuk parkurlari ile Peru Bolivya gerçekten yorucu bir tur. Dolayisiyla cok geciktirmeden listede on siraya alinmali.
PRIZLER=
Amerikan tarzi 3 lu prizler. Bu sebeple 2 yassi uçlu adaptör gerekiyor.
İNSANLAR=
Aymara ve Kecuva lar isimli 2 buyuk yerli gurubu %80 gibi. İspanyol kökenli göçmenler, bunlarin evliliklerinden olan melezler ve daha kucuk yerli guruplarida var.
LA PAZ
COĞRAFYA =
Ulkenin peru sinirina yakin, 3600mt ile dunyanin en yüksek rakimli, etrafi tepelerle çevrili bir başkent.
Genelde sehire tepeden bakan tepeler manzara sebebiyle daha pahali yerleşim yerleri olurken La Paz da rakim daha da yükseldiği için, sehri çevreleyen tepeler sivasiz tuglali ust uste binalarla dolu gecekondu mahalleleri.
EL ALTO HAVAALANI =
Ucretsiz internet hizmeti var.
Şehirmerkezi ne 20dk mesafede.
Havalanından tarihi bolge 10 usd. Binmeden once sorup anlasin. Sormazsaniz hedefe ulaşınca 30 usd isteyebilirler. Taksiciler otelleri bilmeyebiliyor ve İngilizce yok. Otelin adresi elinizde hazir olsun.
GUVENLİK =
Turistik bölge gunduz tamamen güvenli. Ancak hava karardıktan sonra sokaklar bomboş. Dolayisiyla bu bos sokaklarda yürümek tehlikeli olabilir. Zaten görülecek birseyde yok. Tarihi bölge denilen alani çevreleyen tepeler, sivasiz kirmizi tuglali evlerin olduğu yerler güvensiz bölgeler. Gunduz de gidilmemesi gerekiyor.
OTEL=
Oteller turistik bölgede ana cadde nin her 2 yanindaki sokaklara dagilmis.
La Casona Hotel Boutique, ana cadde üzerinde, sehrin tarihi merkezi San Fransisco Meydaninda, eski bir malikaneden cevrilmis, tarihi atmosferi hissedebileceğiniz bir otel.
Kucuk kahvaltı salonu San Fransisco Kilisesi catisina bakıyor ve manzara cok hos. Kahvalti yeterli. Oglen ve aksam yemeği için de La paz için iyi sayilabilecek bir restorana sahip.
GEZILECEK YERLER=
La Paz da turistik bölgede 2 onemli kilise var. Bunlar ana cadde nin karsilikli tarafındalar
Aralari 15 dk gibi yürüme mesafesi. Tarihi ve abidevi yönetim binalari da bu 2 kilise arasinda ve çevresinde kaliyor. 3 saat gibi bir sure bu alan için yeterli. Ay Vadisi denilen ilginç yeryüzü sekilleri burdan 15 km gibi uzaklıkta. Ayrica olum yolu denilen yüksek dag yamacından kivrila kivrila inen yol da 2 saat gibi bir mesafede.
Plaza San Fransisco = San Fransisco Meydani
Sehrin en bilinen toplanma noktasi. Ayni adli kilise 1750 lerde inşa edilen İspanyol mimarisinde, onyuzundeki tas oymalari ile unlu. Icerde de koloni dönemine ait dini duvar resimleri tablolar ve heykeller var. Kulesine cikmakta mumkun.
Mercado De Las Brujas= Cadilar Pazari
Burasi San Fransisco Kilisesinin arkasındaki 2-3 paralel sokak.
Bolivya yerlileri katolik olmalarina rağmen geleneksel bazi inanislarini surduruyorlar. Basari, mutluluk ya da para için, sans getirmesi için, yada dusmanlarinin basina kotuluk gelsin diye cesitli nesneler kullaniyorlar. Kucuk heykeller, cesitli bitkiler, bazi hayvan parcalari vs.
Normalde bu Pazar yerlilere hitap ederken turistik hale gelince, hatiralik ta satmaya baslamislar. Yerel el isleri, çanta, panço. tshirt, elbise sapka, tablo vs.
Burdaki en ilginç nesne lama fetuslari. Avucici kadar olandan basliyor ve kuzu yavrusu buyuklugune kadar kurutulmuş lama fetuslari var. 10 usd ile 30 usd arasi. Yerli geleneklerine gore eger bir ev inşa edilecekse, yeryüzü tanricasi Pachamama yi rahatsız etmenin bedeli olarak lama yada alpaka kurban edilmesi gerekiyor temel acma sirasinda. Eger lama kurban edecek kadar paraniz yoksa bu kurutulmuş fetuslardan alip, yakıyor ve temelin 4 kosesine koyuyorsunuz.
Plaza Murillo= Murillo Meydani
San Fransisco Meydanindan ana caddeyi karsiya geçip 10 dk kadar yukarıya doğru yuruyunce solda meydani goruyorsunuz. Bu meydan da sehrin katedrali, baskanlik sarayi, kongre binasi ve Hotel Paris var
Catedral Basilica de Nuestra Senora de La Paz, 1850 lerde inşa edilmiş sehrin katedrali.
Hotel Paris ise 1910 lardan kalma sehrin en prestijli otellerinden biri.
Estacion Obelisco= Teleferik
Anacaddenin inanilmaz trafiğine karsi tepelere cikan teleferik hatlari kurulmuş. Cesitli renklerde 10 kadar hat var. Bu hatlar bazi noktalarda birbirine baglantili. Sehirde yapılacak fazla birsey olmadigi için, ayrica güvensiz bölgelere girmek te mumkun olmadigindan teleferiğe binerek en azindan havadan görelim mantigiyla bu teleferik turlari La Paz da yapilacaklar listesine girmiş.
Bu amaçla en uygun hat Linea Morada, Obelisk istasyon undan basliyor ve karsidaki tepeye, 6 de Marzo Istasyonu na kadar cikiyor. Plaza Murillo dan asagi yuruyup ana cadde ye ulaşınca bir dikilitaş göreceksiniz. Oradan, caddenin karsisina geçince teleferik istasyonu karsinizda. Bilet 1 usd. Bununla tepeye kadar cikiyorsunuz. Tepede istasyondan cikmaz iseniz ayni sekilde geri dönmenizde mumkun. Zaten teleferiğin geldiği bu son istasyon güvenli bölge olmadigi için istasyondan cikmanizi tavsiye etmiyorum.
Valle de La Luna= Ay Vadisi
Sert killi topragin hava sartlari ile asinmasi sonucu ortaya cikan ilginç bir yeryüzü sekli.
Kapadokya yeryüzü sekillerine benzetilebilir ama formlari farkli.
Neil Armstrong, La Paz i ziyareti sirasinda bu değişik yeryüzü sekillerini görünce, burayi aya benzetiyor ve ondan sonra alan, Ay Vadisi ismini aliyor.
Sehrin 10 km uzaginda olmasina rağmen, cok yoğun trafikli anacadde üzerinden seyahat etmek zorunda olduğunuzdan 45 dk dan once ulasmaniz mumkun değil. Burasi için en iyi seçenek 30 usd gibi bir taksiyle anlaşıp, gidip gelmeniz. Ay vadisi yaklasik 1 saat süreceği için fazla beklemeyecek taksi. 3 saat planlamaniz gerekli.
Sabah ilk burayi yapmak doğru karar olur. Oglen saatlerinde gunesin altinda cok sicak oluyor.
Kapisina ulaşınca 5 usd gibi giriş ucreti var. İcerde 15dk ve 45 dk lik 2 rotanin patikasi var. 15dk fazla kisa olacagi için 45 dk lik inişli cikisli patikada acele etmeden yavaş bir tempoyla gezerek, foto cekerek ziyaretinizi tamamlayabilirsiniz.
El Camino de La Muerte= Olum Yolu
La Paz dan 2 saat kadar uzaklıkta, daglarin yamaci boyunca giden bir tarafi sürekli uçurum olan yol. Dikkatsiz suruculerin uçurumdan yuvarlanma kazalari sebebiyle olum yolu adini vermişler. 2007 de başka bir yol acilinca burasi araç trafiğine kapanmis ve gunumuzde bisiklet turlari için turistik hale gelmiş.
Bu turlar yaklasik 100 usd ogleyemegi ve ekipmanlar dahil, 12 saat seklinde. Pazarlik ile 80 usd ye inebilmek mumkun. Tepe noktaya kadar tirmandiktan sonra 4-5 saat kadar bisikletle asagiya iniyorsunuz. Guvenlik için her 5 turiste bir rehber veriyorlar. Ucurum kenarina yaklaşmaz iseniz problem yok.
Bolivya sofor 00 51 976800152
