GUATEMALA
PARA KULLANIMI=
Parabirimi quetzales. Küçük banknotlar olarak usd kullanabilirsiniz. Ancak kuru düşük tutmak isteyeceklerdir.
Havaalanında para bozdurmanın komisyonu %20 olduğu için en iyisi, otele giderken bir bankaya uğrayıp orada, tüm Guatemala için bozdurmayı planladığınız parayı bozdurmak. Çünkü bankada bulunan diğer müşteriler ve pasaport bilgilerinin kaydı gerekliliği sebebiyle işlem uzun sürüyor. Eğer akşam saatlerinde geldiyseniz taksi için 20 usd bozdurmak yeterli.
Kredi kartı kullanımı yaygın.
İNSANLAR=
Guatemala halkını 2 bölümde değerlendirebiliriz.
Yerli kabileler maya kökenli. Kırsal bölgelerde kısaboylu fizikleri, parlak koyu renkli rengarenk kıyafetleri ile dikkat çekiyorlar. Her kabilenin kendine has ayırd edici özellikleri var.
Tarım, geleneksel tekstil, çömlek, elişi gibi küçük işlerde çalışıyorlar.
Kolomb sonrası, Avrupa dan o dönemlerde göç edenlere İspanyol kökenli olmaları sebebiyle hispanikler deniyor. Ülkedeki ticaret ve çeşitli küçük işletmeler bunların elinde.
GUATEMALA CİTY
COĞRAFYA =
Ülkenin hemen hemen ortasında bir plato ve dağlarla çevrili. Bu dağlar arasında 3 adet volkan var. Bulutsuz havalarda şehirden rahatlıkla görülebiliyor.
LA AURORA HAVAALANI =
Zona 1 şehirmerkezi 30dk ve iyi otellerin bulunduğu zona 9-10-11-12-13 ise 20 dk mesafede.
Havalanı taksileri 10 usd istiyor. Daha az vereyim derseniz bir üst kata, gidiş bölümüne çıkıp, oradan alana gelen bir taksiyle 5-7 usd gibi anlaşmanız gerekir. Küçük bir havaalanı olduğu için sık uçuş yok. Ancak yinede bekleyen 1-2 taksi oluyor.
ULAŞIM=
Toplutaşıma otobüsler çok ucuz. 1 quetzales. Çünkü devlet sübvanse ediyor. Ancak klima çalışmıyor ve yankesiciler çok. Dolayısıyla risk almaya gerek yok.
Taksilerin tamamı kirli koltuklu ve klimalarda problemli olabiliyor.Şehiriçi mesafeler 5-7 usd gibi.
GUVENLİK =
Guatemala City de uyuşturucu çetelerinin hakim olduğu mahalleler var. Bu mahallelere giren bir turistin soyulmadan çıkması neredeyse imkansız.
Zona 3 en tehlikeli mahalle olarak, polis bile sadece ölüm olduğu zaman girebiliyor.
Zona 6-18-21 de çok tehlikeli bölgeler.
Zona 1 şehir merkezi ve tarihi bölge olmak üzere şehirde gezilmesi gereken tek yer. Fakat zona 3 ile komşu olduğu için burasıda güvenli değil. Çok sayıda hükümet binası olduğundan gündüz polis dolu ve bu sebeple güvenlikte daha kabul edilebilir oluyor. Ancak gece çeteler duruma hakim.
Zona 9-10-11 otel, avm ve kaliteli restoranların bulunduğu ve nisbeten güvenli bölgeler.
Şehir halkı da güvenlik için çok sayıda tedbir almış durumda. Evlerin, işyerlerinin bahçe duvarları dikenli yada elektirikli teller veya kırık camlarla çevrili. Özellikle hava karardıktan sonra da açık kalması gereken dükkanlar demir parmaklıklar arkasında. Araçların camları genellikle karartılmış. Uyuşturucu çetelerinin olduğu bir şehirde polis nasıl buna izin verir diye düşünürken, araç içinde unutulabilecek en basit eşyalar için bile camların kırıldığını öğrendik. Bu sebeple de camları karartmayı tercih ediyorlar. Sokakta cep telefonu ile konuşan nerdeyse yok.
Yankesicilik zaten dünyanın en zengin şehirlerinde bile istisnasız mevcut. Guatemala City de bahsettiğim tehlike kapkaç, gasp ve adam kaçırma.Bıçak yada silah ile tehdit edebilecekler gibi aslında bir numaralı taktik, Orta Amerika ya has taktik, kalabalık bir ailenin etrafınızı sarması ve herşeyinizi istemesi. Bu sırada görenler olsa da müdahale etmeyecek ve karışmayacaklardır. Adam kaçırma ise gündüz çok düşük bir ihtimal. Ancak gece bu risk artmakta. Kredi kartı limitiniz dolana kadar bankomatlardan para çektirtip, sonra bırakmaları beklenir. Durumu bilen bankalar, Orta ve Güney Amerika da ATM lerden para çekimine izin vermemekte yada telefon açarak onay almaktadır. Böyle bir durumda onay vermemek bana biraz zor gibi görünüyor.
Korunmak için ne yapabiliriz ? Havaalanından direk olarak taksi ile otele geçip pasaport,nakit ve fazla kredi kartlarımızı otelin kasasına bırakıyoruz. Az bir kısım nakit, valizde farklı yerlerde olmak üzere de saklanabilir. Klasik taktik yumurtalar ayrı ayrı sepetlere. Gezmeye çıkarken salaş kıyafetli, takısız, çantasız ve foto makinesiz olunmalıdır. Çantasız olmanız durumun farkında olduğunuz ve yanınızda bişey olmadığı şeklinde algılanır. Çanta boş bile olsa soyguncular dolu olduğunu düşünebilir. İhtiyacınız kadar olan nakit ve sadece bir kredi kartı almanızı, ancak kredi kartını bir iç cebe saklamanızı tavsiye ederim. Alışveriş için cüzdanınızı çıkardığınız satıcı, birilerine cüzdanınızdan bahsedebilir. Dolayısıyla mutlaka az para olmalı yanınızda. Ayrı ceplerde 50-100 usd gibi bir rakam yeterli. Olurda soyguna maruz kalırsanız cüzdanınızı verir, diğer cepleride boş gösterirsiniz. Soyguncuya hiç para yok demeniz yada direnmeniz çok büyük risk olur.Üstünüzü aramaları çok zayıf bir ihtimal. Tabiki para, kredi kartı, takılar dışında telefonlarda talep görüyor. Yanınıza bozuk bir akıllı tel alıp aslını saklarken, gerektiğinde onu vermeniz de bir tedbir olabilir. Telefonunuzu fazla göstermeden kısa süre içinde foto çekip cebinize koyabilirsiniz. Yalnız, yakınınızda, koşarak gelip teli kapabilecek kimselerin olmamasına dikkat edilmeli. Havaalanı, otel taksileri ve tel ile çağırdığınız şirket taksileri güvenli kabul edilebilir. Yinede gittiğiniz yönün farkında olduğunuzu belli etmeniz, fazla para göstermemeniz doğru olur.
Zona 1 de, gündüz, insanların bulunduğu ortamlarda, yukardaki tedbirleri alarak rahatlıkla gezebilirsiniz. Kalabalık caddelerden ayrılınmamalıdır. Değerli bişey alacaksanız kredi kartıyla alıp, nakiti küçük alışverişlere saklamak doğru olur. Gezerken fazla uzaklaşmayın. Yanlışlıkla tehlikeli bölgelere girebilirsiniz. Hava kararırken Zona 1 i terketmek doğru olur
OTEL=
Kaliteli oteller genellikle havaalanına yakın olan zona 9-10-11-12 ve 13 bölgelerinde. Burada çok sayıda küçük avm, çeşitli dükkanlar, oteller ve ofisler var. Ancak akşam çıkar yürürüm tarzında bir yer yok. Burada kalınacaksa tek avantaj, yorucu günün ardından otelin havuzunu saunasını kullanmak olacaktır.
Grand Tikal Futura Hotel, zona 11 de en iyi otellerden ve en yüksek binalardan biri. Dolayısıyla bulutsuz havalarda manzarası gayet iyi. Geç saatlere kadar açık olan spa sında şehrin en iyi havuzlarından biri ve sıcak jakuzi var. Üst katlarda royal king oda aldığınız takdirde kahvaltınızı özel lounge da alıp, akşam yemeği yerine 18 00-20 00 arası içecek ve atıştırmalık servisinden de yararlanabilirsiniz.
Zona 1 güvenli bölge olmadığından, şehrin turistik bölgesi olmasına rağmen oteller düşük kaliteli.
Kolonyal mimari binası ve iç dekorasyonu ile Hotel Royal Palace bu otellerin en iyisi. Ancak hava karardıktan sonra dışarda kalmak tehlikeli olacağından, otantik bir atmosferde konaklıyor olmanın dışında bir avantajı yok.
GEZILECEK YERLER=
Zona 1=
Şehrin merkezi ve tarihi bölgesi. Görülecek herşey burada, Parque Central in çevresinde sayılır ve toplam 2 saatte herşey biter. Guatemalada çok vaktiniz yoksa programdan çıkarmak dahi düşünülebilir.
Catedral Metropolitan= Başkent Antiqua dan buraya taşınınca oradaki katedral inde başkente taşınmasına karar verilmiş ve 1800 lerde bu katedral binası inşa edilmiş. Şehrin en simge 2 binasından biri. Öncephe dekorasyonu dikkat çekici olmasına rağmen içi daha sade. Ancak canlı gibi duran birçok aziz ve azize heykeli var. 1980 lerde papa ziyareti sebebiyle Papa nın tablosu nu koymuşlar.
Palacio Nacional De La Cultura= 1940 larda inşa edilen Guatemala City nin sembol binası. Diktatörlük döneminde başkanlık sarayı iken şimdi hükümet binası olarak kullanılıyor. Aynı zamanda ziyaret edilebiliyor.
Pasaje Rubio= Parka cephe ve Palacio Nacional in karşısında. 6th avenue üzerinde.Koyu sarı renkli dikkat çekici tarihi pasaj. Bu pasajın içinde bulunan Cafe El Portal isimli bar Che Guawera nin Guatemala City ye geldiğinde uğradığı favori mekanlarından dı. Orijinal dekorasyonu bozmamış olan barın, ünlü tarihi tezgahı ile kendine has bir havası var. 1960 lı yıllara geri dönüyorsunuz . Park tarafından girdiğiniz pasajın diğer tarafından çıkınca burası 9th avenue ve trafiğe kapalı alışveriş caddesi. Görmeye değer bişey yok.
Mercado Centrale = Katedralin hemen arkasında kalan 3 katlı bir bina. Sebze, meyve, yiyecek, elişi, tekstil, ahşap oyma gibi malların ayrı ayrı bölümleri var. Binanın çevreside sokak pazarı olarak şekillenmiş. Hediyelikler alınabilir, Pazar fotoları çekilebilir.
Plaza Berlin =
Zona 13 te havaalanına yakın küçük bir park. Berlin Duvarı ndan orijinal bir parça getirip koymuşlar. Açık havalarda şehrin 3 volkanını bir arada görebilmek mümkün. Vaktiniz varsa havaalanına giderken uğrayıp bir foto alıp devam edebilirsiniz. Buraya giden cadde üzerinde papa nın heykelini göreceksiniz.
Popoh Vul Müzesi =
Zona 4=
RESTAURANT LAR=
kacao
ANTİQUA
Guatemala nın en turistik şehri. Eski başkent. Arnavut kaldırımlı sokaklar, geniş ve uzun pencereler, güvenliği sağlamak amacıyla dekoratif demir parmaklılklar, tek katlı evler ve sadece bir iki tane 2-3 katlı resmi bina ile tam bir müze kent. Butun eski evler otel, kafe restoran,dukkan şeklinde restore edilmiş. 200 yıl öncesinin havasını bozan ise , yeni otomobiller ve modern tabelalar. Haftasonları ve diğer tatil günlerinde yerel halkında vakit geçirmek için gelmesiyle çok kalabalık oluyor.
Guatemala City de görülecek fazla bişey olmadığından birçok turist burda konaklamayı tercih ediyor. Güvenlik problemi olmadığından gece otelden çıkamazsın derdide yok. Dolayısıyla benim önerim de Antiqua. Ayrıca Atitlan gölü, Quiche ve Chichicastenango gibi diğer gezi noktalarıda yakınlaşmış oluyor.
Hediyelik yerel eşyalar içinde bol çeşit bulabileceğiniz bir yer. Ancak fiatları çok pahalı tutmuşlar. ABD li turistlere göre. En iyi fiatlar ve bol çeşit Parque central karşısındaki Cafe Condosa yanında bulunan pasajda. İstenen fiatın yarısı gerçek fiat gibi. Magnetlere 5-6 usd istiyorlar. 2-3 usd ye alabilirsiniz. Ayrıca 4a Calle Poniente deki Handicraft Market te aynı durumda.
Burayı gezmek için yaklaşık 5-6 saate ihtiyaç var. 1.5 saat yemek, 2 saat alışveriş ve 2.5 saatte sokaklar, kiliseler gibi planlayabilirsiniz.
COĞRAFYA=
Guatemala City e 1 saatlik mesafede dağlarla çevrili bir plato. Bu dağların içinde aktif volkanlarda var.
ULAŞIM=
Aurora Havalimanında Antiqua ulaşımı sağlayan birkaç shuttle minibus şirketi var.Bunlar gidiş geliş olarak 35 usd fiat veriyor. Ancak minibus saatlerine uymak durumundasınız. Eğer Guatemala city den gidecekseniz sizi otelinizden alıyorlar. Tabiki aynı minibüs başka turistleride toplayacak olduğu için şehirden çıkışınız 1 saat sürecektir.
Havaalanından yada şehirden taksiyle Antiqua ya gidiş için tek yön taksi fiatı 35 usd cıvarı olmalı. Tabiki 70 usd den başlayacaktır pazarlık. Eğer Guatemala city den günübirlik gidecekseniz 60 usd ye kiralayacağınız taksi ile 5 saat kadar gezi ve 2 saat yolculuk toplam 7 saat anlaşılabilir.
Tarifeli otobüsler ana otogardan kalkıyor ve 2 usd gibi çok ucuz bir fiat. Ancak klimasız, kalabalık, ve hırsızlık tehlikesi var.
OTEL=
Hotel museo spa Casa Santa Domingo diyorum ve tek geçiyorum. Koloni dönemindeki manastır, depremde yıkılmış ve bu harabelerin olduğu yere, kalıntılar korunmak üzere tipik mimaride muhteşem bir otel inşa edilmiş ve odalarda yine yerel motiflerle bezenmiş.. Otelde birkaç küçük müze, papağanlar, küçücük bir yerel Pazar, büyük bir havuz ve dünyanın en pahalı el yapımı çikolatalarının satıldığı bir çikolatacı var. Merkeze 10 dk yürüme mesafesinde.
Çeşitli tropik meyve şekerlemeleri ile imal edilen 1cm lik bu çikolataların bir tanesi 2-4 euro ama görünümleri inanılmaz. Lezzet te gayet iyi. Başka bir yerde bu tarz çikolatalar görmedim.
RESTORAN=
Böyle turistik bir kentte birçok ülke mutfağı mevcut. Hepside gayet lux.
Guatemala mutfağı olarak en iyisi Central Park ın oradaki Da Gusto. Bahçe avlulu bir evi restoran haline getirmişler. Dolayısıyla yerel bir atmosfer var. 2-3 çeşit çorba, salata ve ana yemekler oluyor. Ana yemek olarak karışık tabakta pilav, siyah fasulye, patates ve yanında balık, tavuk yada et oluyor. Tortilla, mısır ekmeği. Taş fırında yapıp taze olarak servis ediyorlar.
Cafe Condesa, aynı bölgede kahvaltı yapıp, tatlı kek yiyebileceğiniz, kahve içebileceğiniz ve satın alabileceğiniz bir kafe. Eski konaktan restore edilmiş.
GEZİLECEK YERLER=
El Arco de Santa Catalina=
Antiqua nın sembolü ve arkasındaki Aqua Volkanı ile birlikte alınan karelerle ilk akla gelen foto noktası. Volkanın tepesi sıklıkla bulutlu olduğundan zirveyi yakalayabilmek için, gün içinde bulutsuz olduğu anı takip etmek gerekiyor.
17 YY da Santa Catalina manastırı rahibelerinin sokağa çıkmadan okula gidebilmeleri için inşa edilmiş.
La Merced=
St Catalina Kemerine yakın, hardal sarı rengi ve dekoratif ön yüzü ile şehrin en güzel binası. 1769 ta erkek manastırı nın kilisesi olarak inşa edilmiş. Mimar depremi dikkate alarak inşa ettiği için 7 yıl sonraki buyuk depremde ayakta kalan birkaç binadan biri. 1829 da Başkan burayı kapatıyor ve yapının bazı taşları başka inşaatlara taşınıyor. 1853 te tekrar açılıyor. Manastır kısmı harabe ve ücretli olarak gezilebiliyor. Orta Amerika nın en geniş ve en güzel çeşmesi burda.
Parque Central=
Şehrin merkezindeki park. Park ı çevreleyen binalar, belediye binası, hukumet binası, Antiqua Katedrali ve çarşı.
Katedral=
1541 de inşa edilen ilk katedral sonrası depremler sonucu yıkılıyorlar. 1773 teki buyuk deprem sonucu katedralinde şehirle birlikte buradan taşınmasına karar veriliyor. Ancak depremden zarar görmeyen iç elementler bırakılıyor. Siyah isa var.
Cerro De La Cruz=
Manzara seviyorsanız bu tepeden tüm kenti ve arkasında Aqua Volcan ı seyredebilirsiniz. Araç tuttu iseniz dönerken çıkın güneş arkanızda kalıyor.
Pacaya Volkanı=
Guatemala en aktif volkanı olan bu noktaya turlar düzenleniyor. Krateri ve varsa lavları görebilmek mumkun oluyor.
NE ALINIR
Kahve = Guatemala kahvesi kendine has aromalarıyla bilinen kıymetli bir kahve. Çeşitli markalar adı altında satılan değişik kahveler mevcut. Herkesin kendine has damak tadına uygun, en iyi değerlendirmeleri mevcut. Supermarketlerden alabileceğiniz cafe del aquila, yada Antiqua da Parque Central im karşısındaki Cafe Condesa dan alacağınız kahve yerellerin tavsiyelerinden. Cafe Condesa nın kuvvetli kahvesi çok sert deniyor. Daha hafiflerini tercih etmekte fayda olabilir. Hediyelikçilerde rengarenk yerel kumaşlarla paketlenmiş değişik türler mevcut. Havaalanında da bolca kahve çeşidi var ve fiatları uygun. Ancak kahve harici herşey alanda çok pahalı. Çekirdek kahve yi burada çektirmekte zorlanabilirsiniz. Dolayısıyla toz kahve alabilirseniz daha iyi olur.
Çikolata= Antiqua da choco museo yada chocolateria şubelerinden kaliteli ve değişik çikolatalar satın alabilirisiniz. Hotel museo casa Santo domingo daki çikolatacıdan bahsettim.
Macadamia fıstığı= Orjinalde Avustralya fıstığı olan macadamia bu tarım ülkesinde de yetiştirilmeye başlanmış. Havalanında ve iyi marketlerde bulunabilir.
Tahta oymalar= Özellikle maya takvimi ve maya motifli koyu yeşil kırmızı renk karışımlı tahta oymalar yöreye has.
Maya desenli tekstiller= Yöreye has rengarenk koyu renk ağırlıklı şal, çanta, masa örtüsü, giysi, şapka vs tekstiller genellikle nakışla süslenmiş.
CHICHICASTENANGO
Antiqua dan 2.5 saatlik mesafede küçük bir kasaba. Koloni mimarisi tarihi görünümüyle, orijinal maya kültürü ve özellikle Perşembe Pazar günleri kurulan sokak pazarı ile ünlü.
Abaj Hill ve Mezarlıkta Maya dini rahiplerinin seromonilerine rastlamak mumkun. Çunku bu kasaba hem maya dini ham Katolik inancı taşıyor. Klasik yerel kıyafetler de kulturlerinin bir parçası.
Orta Amerika nın en buyuk, en ilginç yerli pazarı olarak tanınıyor. Herşey satılıyor. Çevre köylerden gelenek değişik yerel kıyafetli satıcılar, sattıklarından daha ilginç.
TİKAL
Ülkenin batısındaki Peten Eyaletinde, Flores şehrine yakın, yağmur ormanları içinde bulunan bugüne kadar ortaya çıkarılmış en buyuk Maya kenti ve tören merkezidir. Yağmur ormanının kapladığı kalıntıların sadece %15 i temizlenmiş ve ortaya çıkarılmış %85 i halen bitki örtüsü altında durmaktadır.
Kalıntıların bulunduğu alan çok geniş çevresi ile birlikte Milli Park olarak ilan edilmiş. İlginç bir uygulama ile, kalıntıların girişinde bilet satılmıyor. Araçla 20 dk mesafedeki Milli parka ilk girişte bilet almalısınız. Bu noktada bilet zorunlu olmadığından, unutursanız geri dönmek zorundasınız. Bilet ofisi 6 00 ile 17 00 arası açık. Bilet alırken pasaportlarınız lazım çünkü biletleri isme kesiyorlar. Nakit guatemala parasıda. Kredi kartı kabul değil. Aynı şekilde kalıntıların olduğu alana giriş yaparkende kimlikler ile biletleri doğrulayacaklar. Burada size bileklik takılarak içerdeki görevlilerin bilet kontrolundan korunmuş oluyorsunuz. Milli park girişindeki ofis haricinde, tüm ülkede yaygın Banrural isimli acenteler den de biletler alınabiliyor. Ancak bu acentelerde çalışanlar İngilizce bilmediğinden vücut diliyle anlaşmanız gerekebilir. Dövizde bozmuyorlar. Bankada bozdurup banrural e gideceksiniz.
3 çeşit bilet var. Normal saatlerde ziyaret 20 usd ( 6 00-17 00). Güneş doğuşu yada batışı turlarını da yapabileceğiniz bilet ki bunlara rehberli katılmak zorundasınız. 35 usd bilet için ve extra 15-30 usd rehbere.( Rehberli turu kaldığınız otelden yada Flores teki acentalardan ayarlamalısınız) Kalıntıların hemen girişinde bulunan ve burada bulunan anıt taşlar ve çanak çömlek, alet, edavat gibi bazı objelerin sergilendiği 2 müzeye giriş bileti 7 usd. Yani eğer müzeler ziyaretide yapacaksanız, 2 bilekliğiniz olacak. Sadece normal saatler giriş yada gündoğumu- günbatımlı giriş ve müzeler bilekliği. Her bilet 24 saat geçerli eğer 16 00 sonrası alırsanız bu bilet ertesi günde geçerli oluyor.
Hediyelik eşyaları Tikal bilet kontrol noktasından, Flores teki yada Flores- Tikal yolundaki hediyelikçi dükkânlarından alabilirsiniz. Tikal bilet kontrol noktası en pahalısı ve yol en ucuzu.
ULAŞIM=
Rotalarını Belize den çizmiş olanlar, Belize City den Guatemala sınırına kadar bir otobüs 20 usd ve sınır geçişi sonrası Flores e kadar bir başka otobüs 15 usd olarak gelebilirler. Bu rota yaklaşık 5 saat sürecektir sınır geçişi ile birlikte. Flores-tikal arası 1.5 saat, yine bir otobüs kullanmalısınız 10 usd gibi. Otelinizin ayarladığı taksi 250 usd ve 3.5 saat gibi olacaktır. Sabah saatlerinde kalkan turist minibüsleri ise 50 usd gibi Belize city-Flores yada Tikal arası ulaşımı sağlamaktadır. Kendiniz taksi ayarlamak isterseniz bu rakam 170 usd gibi olabilir. Ancak taksi kalitesi ve özellikle klima çok önemli olduğundan araç kalitesinden emin olmalısınız. Kliması düzgün çalışan araç problem.
Guatemala city den Flores araç ile 8 saat sürmektedir. Gece yola çıkıp sabah kalıntılara ulaşan ve tam gün gezdikten sonra geri dönen turlar var. Ancak kesinlikle tavsiye etmem. Eğer bu şekilde gelinecekse mutlaka Floreste bir gece kalıp dinlenmeli ve ertesi gün gezilmeli.
Guatemala city-Flores uçuşları ise sabah öğlen ve ikindi saatlerinde 2 şirket tarafından yapılıyor.1 saatlik bir yolculuk. Uçaklar çok küçük. Öğle uçuşları 10 kişilik gibi. Mundo Maya Havaalanına indikten sonra Tikal de ki otellerde kalıyorsanız, onların minibüsünu 20 usd ile kullanabilirsiniz. Ancak bu minibüs 2 uçağıda bekliyor. Sizinki önceyse 1 saat alanda beklemelisiniz. Havalanı hemen karşısındaki Mundo Maya AVM de Burger King, KFC ve dukkanlar var orada vakit geçirebilirsiniz. Taksi tutayım derseniz 60 usd isteyecekler fakat 40 usd ye anlaşabilirsiniz. Alandaki taksici çetesi gayet iyi İngilizce biliyor. Flores te kalıyorsanız direk otel web den rezervasyon yapmaya çalışın. Havaalanı gidiş geliş transferi dahil edeceklerdir. 15 dk lık mesafe. Yada taksi 10 usd isteyecek ama gerçek fiat 5 usd. Bu arada araçta kiralayabilirsiniz eğer sabah yada öğlen varıyorsanız. Ancak akşam varışlarda yolculuk karanlığa geleceği için tavsiye etmem.
OTEL
Tikal i gezmeye gelenler ya 90dk mesafedeki Flores te yada Tikal Milli Parkı içinde bulunan 3 otelden birinde kalıyorlar.
Tikal de ki otellerde kalmanın avantajı özellikle sabah gezilerinin daha kolay yapılması ve aynı gün hem sabah ve hem akşam 2 kez gezebilmeniz.3 kategoride otel var. Fakat bunlar orman oteli olduğu için imkanları kısıtlı. Elektrik, duş, klima vs. Otele varışınız akşam 17 00 sonrası olacaksa tikal biletlerinizi şehirden Banrural acentalardan dan almanız gerekiyor. Yoksa sabah 06 00 da 20 dk uzaklıktaki bilet gişesine gidip almanız gerekirki tam bir eziyet olur. İnternet sitelerinde havalanlarında banrural olduğu yazılı. Yanlış bilgi.
Tikalde kalanlar için gündoğumu turları 03 00 gibi başlıyor. Dolayısıyla azda olsa uyumak için vakit var. Zaten akşam yemek sonrası yapacak bişi yok. Kendiniz gezecekseniz resmi giriş saati 06 00 olmakla beraber 05 30 dan itibaren kabul ediyorlar. Buda size iki önemli avantaj sağlıyor. Birincisi sabah serinliğinde gezi ( yinede çok sıcak ve nemli) ikincisi ise Flores ten gelen turlar 8 30 gibi kalıntılara ulaşabildiği için kimsesiz ortamda foto imkanı.
Tikal Jungle Lodge, kalıntıların giriş noktasına sadece 5 dk mesafede ki en iyi otel. Konaklama imkanları bir orman oteli için çok iyi. Küçük ve sığda olsa bir havuzu var ve o sıcakta hem gündüz hem gece serinlemek için mükemmel bir fırsat. Kahvaltı ve yemekler extra, kısıtlı menülerden seçim şeklinde, ama yeterli. Sonuçta ormanın ortasındasınız. Tum gece buyunca ormandaki hayvanların sesleri eşliğinde uyku en sevdiğim tecrübelerden. Sabah pencereden baktığınızda tukan yada maymun hemen kapınızın önünde olabilir. Jaguarlar oteli bildikleri için gelmiyorlar.
Floresteki otellerde kalmanın avantajı ise küçük,şirin, turistik ve güvenli bir Guatemala kasabasında kalıyor olmakla birkaç restoran seçeneği, kafe ve barlar yani boş vaktinizde çıkıp yürüyebileceğiniz bir ortam. Birde mütevazi bir diskotek var. Ayrıca söylediklerine göre göl temiz ve girilebiliyor. Fakat ben şüpheliyim temizlikten neyin kastedildiğine. Buradaki otel tavsiyem hotel la isla flores olacak. Arnavut kaldırımlı sokakta eski bir binadan restore edilmiş şirin bir butik otel. Floreste bir çok turizm acentası var ve otellerde servis veriyor.
Gündoğumu turuna katılmayı düşünüyorsanız turlar 01 30 gibi hareket ediyor. 03 30 da kalıntıların girişindesiniz ve gündoğumunu seyredeceğiniz piramitin olduğu yere gitmeniz ve tırmanmanız yaklaşık 1 saat 04 30 ve 05 00 gibi gündoğumu. Yani pratik olarak uyku yok. Bu sebeple eğer gündoğumu turu düşünüyorsanız kesinlikle Tikal de kalmanızı tavsiye ederim. En azından 03 00 a kadar uyuyabilirsiniz.
Normal turlar için Flores ten hareket saati 06 00 cıvarı. Bunun sebebi çok sıcak ve nemli ortam da öğlen sıcağına kalmadan programı bitirmek. Kendiniz gezmek istiyorsanızda toplu taşıma otobusleride yine bu saatlerde başlıyor.
Günbatımı turları ise 13 00 gibi hareket ediyor.
GEZİ
Öncelikle gezi vaktinden bahsetmek istiyorum.
Gündoğumu turları, kalıntılara zorunlu olarak rehber eşliğinde 03 30 cıvarında giriyor. Birlikte bir piramidin tepesine çıkılıp oturuluyor ve anlatımlar eşliğinde bekleniliyor 05 00 cıvarına kadar. Ancak genelde hava sisli olduğundan net bir gündoğumu zor ihtimal.
Normal turlar 06 00 en erken giriş ve 18 00 da çıkmanız gerekiyor. Eğer bilekliğiniz varsa günbatımı için kalabilirsiniz rehbersizde olsa. Fark edilmeniz zor olacaktır. Gün batar batmaz çok hızlı bir şekilde bölgeyi terk etmelisiniz çünkü hiç ışık yok ve çabucak zifiri karanlık oluyor.Eğer böyle yapacaksanız ya bölgeyi iyice öğrenmiş olmalı yada bir gurubun arkasına takılmalısınz. Turlara katılmadan gezmek isteyenlere tavsiyem 05 30 gibi alana giriş yapmaları. Eğer tam gün ayırmış iseniz, 15 00 gibi birkez daha girip günbatımını seyredip bir turun arkasına takılıp çıkmak doğrultusunda. 16 00 sonrası rehbersiz giriş problem olabilir.
Günbatımı turları kalıntılarda 15 00 gibi başlıyor. Resmi olarak rehber zorunlu 18 00 sonrası alanda kalmak için. Günbatımı 19 30 gibi.
Nasıl hazırlanmalıyız sorusuna gelince, yaklaşık 4 saat çok sıcak orman ortamında patikalarda yürünecek. Rahat bir spor ayakkabı, ensenizide kapatacak şapka, güneş gözlüğü, böcek kovucu losyonlar, eğer içerde uzun süre kalacaksak su, sandwich yada kuruyemiş gerekli. Havluda fena fikir değil. Biz 06 00 da içerde olmamıza rağmen yanımda olsaydı çok iyi olurdu. Bu arada yanınıza aldığınız herşeyin size yük olacağını ve her geçen dakika ağırlaşacağını unutmayın. Bu sebeple ben yedim içtim öyle girdim ve yanımda yiyecek içecek taşımadım. Sadece fotolar için telim vardı. İçerde grand plaza denilen yerde içecek satan bir dukkan var.
Kalıntıları gezmek için hızlı tempo ile en az 3 saate ihtiyaç var. Bilet gişesinden ilk kalıntı zaten 20 dk gibi ve daha sonra gidilecek diğer piramitlerde herbiri yaklaşık 20 şer dk aralıklı. 2 tane piramide tırmanılacak. Bu durumda 3 saatte aşağıda çizeceğim en önemli yapıları görebileceğiniz rotayı bitirebilirsiniz. Rehberli turlar yaklaşık 5-6 saat sürüyor. Biz 05 40 ta başladık 09 00 gibi bitirdik ve o saatte bile çok sıcak olmaya başlamıştı.
Evet gelelim gezi rotamıza. Tüm kavşaklarda piramit noları ve complex harfleri olan tabelalar var. Dolayısıyla gideceğiniz piramit numaralarını ve komplex harflerini bilmelisiniz.
Kontrol noktasından geçtikten sonra ilk hedef Grand Plaza burası temple 1 ve 2 nin bulunduğu klasik Tikal fotolarının çekildiği yer. Yolda sağ tarafta yüksekçe ilginç bir ağaç dikkatinizi çekecek.Bu maya ve aztek lerce kutsal kabul edilen, Guatemala sembolü olan Ceiba ağacı. Gövdesinde büyüyen konik şekli dikenleri ile ilginç. Grand Plaza ya ulaşınca Maya kalıntıları olarak Tikal i seçmekle ne kadar doğru bir karar aldığınızı anlayacaksınız. Kalıntıların en can alıcı noktası. Burda kralın mezarı olan Temple 1 yani Jaguar Piramidi, kraliçenin mezarı olan Temple 2 yani Maskeler Piramidi, Temple 1 i arkanıza alınca sağ tarafta North Akropolis eski kral mezarları olan küçük yapılar ve sol tarafta Central Akropolis te eğitim ve idari amaçlı yapılar, saray ve top oyun sahası mevcut. Temple 1 e tırmanmak yasak ancak temple 2 ye arka tarafta kurulan tahta merdivenler ile çıkabiliyorsunuz. Bu sebeple ekipten birinin önceden yukarı çıkarak, diğerlerinin meydandaki fotolarını çekmesi ve aşağıdakilerin, Temple 2 ye tırmanmasıyla kendisinin inerek, onlara fotolarını çektirmesi rahat olur. Temple 2 nin tepesinden Grand Plazayı seyretmek bir ayrıcalık. Grand Plaza sonrası hedef Temple 3, Temple 2 nin arkasından doğru gidiliyor. Temple 3 piramitlerin ağaçlardan temizlenmeden önceki halini göstermek üzere temizlenmemiş yeşil ağaçlık bir koni tepe gibi. Bunu görünce etraftaki tepelerin nerdeyse tamamının altında birşeyler olduğunu anlıyorsunuz. Temple 3 ten 4 e geçerken yolda anıt taşlar ve Palace of Windows kalıntılarının yönünü gösteren tabelayı göreceksiniz. Yolunuzu değiştirmeye gerek yok. Bu saray önden değil, yolunuzun devamında göreceğiniz arkadan görüntüsüyle daha güzel. Devam ederek, Temple 4 yani en yüksek piramide ulaşılıyor. Buda çıkılabilen diğer piramit. Yine tahta merdivenler ile 65mt lik bu piramidin tepesine çıkmak mümkün. Görülecek manzara ise, orman ve ağaçları geçen yükseklikteki maya piramitlerinin tepeleri. Buradan indikten sonra Temple 3 e doğru geri dönülüyor. Fakat Grand Plaza ya yaklaşınca sağa Mundo Perdido = Square Great Pyramid Lost World e sapacaksınız. Hemen yanında komşu meydan Square of Seven Temples ile birlikte çeşitli piramitlere ve oyun sahalrına evsahipliği yapıyorlar. Rotamızın sonunda ise Temple 5 var. Bu muhteşem piramidin sadece bir yüzü temizlenmiş ve diğer 3 yüzü yeşil tepe görünümünde. Temple 5, Grand Plaza ya komşu olduğu için kalan vaktinizi Grand Plaza da harcayabilirsiniz.
Kontrol noktasında 2 küçük müze var ve bunlar hemen kalıntıların girişinde, restoranların ve hediyelikçilerin olduğu bölgede. İlkinde anıt taşlar var ve çok ilginç değil. Zaten kalıntı alanında da birkaç tane var. İkincisinde ise, mezarlarda bulunan dekorasyonlu çanak çömlekler, yeşim ve volkanik taşlardan yapılma aksesuarlar, ok uçları, hançerler,kemikten yapılma daha hassas aletleri sergilemişler. Bance buranın görülmesi gerekir. Özellikle silahlarda demir yerine volkanik taş kullanımı çok ilginç. Müzeler rotada en son.
Tikal bir yağmur ormanı olduğu için çok sayıda hayvanda görmeniz mumkun. Yani bir anlamda safari de yapmış oluyorsunuz. Muhteşem gagalarıyla tukanlar, örümcek maymunlar,yırtıcı olmayan değişik memeliler, çok sayıda ilginç kuş nerdeyse mutlaka görecekleriniz arasında. Rehberli bir tura katılırsanız onlar sizin farkedemeyeceğiniz hayvanlarıda gösteriyor tabiki. Jaguar kükremesi duyarsanız korkmayın, jaguar sesi çıkaran düdükler var, turistler öttürüyor.
MUTFAK
Bolca mısır yetiştiği için mısır ekmeği yani tortilla bolca kullanılıyor. Mısır beyaz, sarı ve siyah olarak var. Buna göre hangi mısır kullanıldıysa tortilla nın rengide o oluyor.
Tortilla kullanılarak yapılan sıcak soğuk sandviç, dürüm ne derseniz bunlara ise taco adı veriliyor. İspanya ve İspanyol kültüründe domuz eti çok kullanıldığı için genellikle karışım olarak hazırlanan taco larda dikkatli olmakta fayda var.
Geleneksel tabaklarda patates, fasulye, tortilla, salata ve yanında et,balık, tavuk bulunuyor.